ایران نقش ارزشمندی در تحقق اهداف آیمو داشته است/کشتیرانی برتر میراث ما برای آینده بهتر

کشورهای شرکت کننده درهفتاد ودومین نشست کمیته حفاظت محیط زیست دریایی MEPC سازمان بین المللی دریانوردی آیمو IMO، بر سر اتخاذ استراتژی اولیه پنج ساله کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG به توافق رسیدند.کاهش GHG از سوی صنعت کشتیرانی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی به واقع حیاتی و ضروری است. به منظور جمع آوری اطلاعات بیشتر در مورد این مسئله و مباحث مهم دیگر در صنعت کشتیرانی، خبرنگار گروه بین الملل مانا گفتگویی با کیتاک لیم دبیر کل سازمان بین المللی دریانوردی انجام داده است. گزیده ای از این گفتگو را در ذیل می خوانید;

"کشتیرانی برتر میراث ما برای آینده بهتر" به عنوان شعار روز جهانی دریانوردی سال 2018 میلادی انتخاب شده است. چه چشم اندازی را برای صنعت کشتیرانی پیش بینی می کنید؟

ارائه یک پیش بینی کامل و همه جانبه از آینده صنعت کشتیرانی کار نشدنی و غیر ممکن است. اما یک چیز را با قاطعیت می توانیم بگویم و آن هم اینکه، ضرورت صنعت کشتیرانی برای جابجایی کالاها و اجناس در سراسر جهان استمرار خواهد داشت، همانطور که قرن ها این بار را بر دوش کشیده است.

طی دهه های اخیر، تجارت دریابرد روند افزایشی چشم گیر و قابل توجه ای را به نمایش گذاشته است،  به طوریکه در سال گذشته شاهد افزایش حجم تجارت دریابرد به ده میلیارد و 600 میلیون تن بودیم. بنابراین به اعتقاد بنده، نقش صنعت کشتیرانی به عنوان ستون فقرات بدنه تجارت جهانی ادامه خواهد داشت.

از سوی دیگر همگان به خوبی می دانیم که فشار فزاینده ای برای تبدیل صنعت کشتیرانی به صنعت سبزتر و پایدارتر وجود دارد. از این رو صنعت کشتیرانی مستلزم در نظر گرفتن این مسئله است که چگونه می تواند از اهداف توسعه پایدار حمایت کند و با تکیه بر این اهداف مسیر رسیدن به نقطه مورد نظر را هموار سازد. به عنوان مثال اتخاذ استراتژی اولیه پنج ساله کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG از سوی کمیته سازمان بین المللی دریانوردی آیمو یک چشم انداز روشن و واضح را در راستای کاهش این نوع گازها تعیین می کند. در حال حاضر چگونگی سرمایه گذاری در استفاده از سوخت های با کربن پایین مسئله ای است که صنعت کشتیرانی باید آن را در نظر بگیرد.

صنعت کشتیرانی با چالش های دیگر مانند روند فزاینده اتوماتیکی شدن، دیجیتالی شدن و حملات سایبری نیز سروکار دارد. من معتقدم، سازمان جهانی دریانوردی محل هم اندیشی جهانی مناسبی باقی خواهد ماند، جائیکه در آن همه مباحث مربوط به صنعت کشتیرانی که در حیطه اختیار و تصمیم گیری آیمو قرار دارد، باید به بحث گذاشته شود. جائیکه چالش ها و فرصت ها شناخته خواهند شد.

*به مسئله اتخاذ استراتژی اولیه گازهای گلخانه ای در هفتادودومین جلسه کمیته MEPC آیمو اشاره کردید، به منظور نیل به این هدف، چه اقدامات سختگیرانه باید به اجرا در بیایند؟

استراتژی اولیه آیمو در مورد کاهش انتشارات گازهای گلخانه ایGHG از سوی کشتی ها که در ماه آوریل سال جاری میلادی اتخاذ شد، چشم انداز روشنی را برای کاهش انتشاراتGHG از سوی صنعت کشتیرانی تعیین می کند، در قرن جاری متوقف کردن کامل این انتشارات در یک روند تدریجی ، امری ضروری و فوری است که باید در سریع ترین زمان ممکن تحقق یابد.

در هفتادودومین جلسه کمیته MEPC آیمو استراتژی اولیه پنج ساله برای کاهش انتشارات GHG به تصویب کشورهای شرکت کننده رسید.

استراتژی اولیه آیمو یک چارچوب فعالیت برای سال های آینده را مشخص می کند، این چارچوب شامل یک لیست از اقدامات کوتاه مدت- میان مدت و بلند مدت با جدول زمانی ممکن است که برای رسیدن به اهداف ضروری هستند. در مورد اتخاذ و پذیرش این اقدامات بحث و تبادل نظر خواهد شد، اما در این مرحله با قاطعیت نمی توان گفت چه اقداماتی اتخاذ خواهند شد.

اقدامات کوتاه مدت ممکن(2018-2023) شامل بهبود بیشتر چارچوب اجباری و الزامی اتخاذ شده برای کارآمدی انرژی کشتی ها از قبیل شاخص طرح کارآمدی انرژی EEDI برای کشتی ها جدید (از سال 2013) و طرح مدیریت کارآمدی انرژی کشتی برای کشتی های موجود SEEMP است.

بررسی و تحلیل استفاده از بهینه سازی سرعت به عنوان یک اقدام در لیست اقدامات کوتاه مدت همراه با فعالیتهای تحقیق و توسعه R&Dکه سیستم رانش دریایی، سوخت های آلترنتیو با کربن پایین – یا بدون کربن و هم چنین تکنولوژی های ابداعی برای افزایش کارآمدی بیشتر انرژی کشتی ها را مورد خطاب قرار می دهد، لحاظ خواهد شد.

بنادر همچنین به عنوان سهام داران مهمی در این امر تلقی می شوند و می توانند مسیر کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG از سوی صنعت کشتیرانی را هموار و تسهیل کنند. به عبارت دیگر آنها از طریق عرضه برق به کشتی و خشکی از سوی منابع تجدید پذیر، ایجاد زیرساختاری برای حمایت از عرضه سوخت های آلترنتیو با کربن پایین - بدون کربن وهم چنین بهینه سازی طرح ریزی زنجیره لجستیکی، نقش مهمی را در نیل به هدف مورد نظر برعهده دارند.

اقدامات میان مدت ممکن (2023-2030) مواردی مانند اجرای برنامه برای جذب موثر سوخت های آلترنتیو با کربن پایین- یا بدون کربن، مکانسیم های جدید و ابداعی کاهش انتشارات، اقدامات بازار محور MBM و هم چنین استمرار و ارتقای بیشتر  همکاری فنی  و فعالیت های ظرفیت سازی را شامل می شود.

اقدامات بلند مدت ممکن (فراتر از سال 2030) نیز مواردی مانند پیگیری توسعه و فراهم سازی سوخت های بدون کربن- سوخت های بدون فسیل برای داشتن کشتیرانی بدون کربن در نیمه دوم قرن جاری و هم چنین ترغیب و تسهیل اتخاذ کلی مکانیسم های ابداعی و جدید دیگر برای کاهش انتشارات را در برمی گیرد.

استراتژی اولیه هم چنین موانع و اقدامات حمایتی شامل ظرفیت سازی، همکاری فنی و توسعه و تحقیق R&D را مشخص می کند.

 گام بعدی تشکیل جلسه کارگروهی در سال جاری میلادی برای توسعه برنامه پیگیری اقدامات استراتژی اولیه و بررسی بیشتر پیرامون چگونگی پیشبرد و پیشرفت در روند کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG از سوی کشتی ها خواهد بود. برآیند و نتیجه نشست این گارگروه در جلسه بعدی حفاظت محیط زیست دریایی که در ماه اکتبر سال جاری میلادی برگزار می شود، گزارش داده خواهد شد.

*چه اقداماتی از سوی آیمو برای مبارزه با دزدی دریایی در دست اقدام است؟

از ابتدای سال 1980 میلادی، دزدی دریایی و سرقت مسلحانه علیه کشتی ها در دستور کار سازمان آیمو قرار گرفته است. در ابتدا تمرکز بر آفریقای غربی، دریای چین جنوبی و تنگه های مالاکا و سنگاپور بود. اما اخیر و از سال 2005 به آن طرف، آیمو بر دزدی دریایی در ساحل سومالی و هم چنین خلیج گینه  متمرکز شده است.

عملیات نظامی و غیر نظامی در آبهای ساحل سومالی از عوامل مهم و اصلی در جلوگیری از دزدی دریایی بوده است. اینجانب از مشارکت کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران در فراهم کردن امکانات و دارایی های نیروی دریایی در این منطقه تشکر و سپاسگزاری می کنم.

در حال حاضر آیمو نقش کمکی و سازنده ای را برای کشورهای عضو در راستای توسعه و اجرای اقدامات ملی و منطقه ای مقابله با دزدی دریایی، سرقت مسلحانه علیه کشتی ها و فعالیت های غیرقانونی دریایی دیگر برعهده دارد.  اقداماتی که امنیت دریایی در هر دو منطقه خلیج عدن و آبهای اقیانوس هند غربی را افزایش خواهد داد.

با حمایت و همکاری از سوی صنعت کشتیرانی، آیمو تعدادی از اقدامات ضد دزدی دریایی و شیوه هایی که به کاهش تاثیر دزدی دریایی در سراسر جهان کمک می کند را توسعه داده است. این اقدامات دستورالعمل هایی را برای تیم های امنیتی مسلح  و  بررسی جرم ها در بردارد.

* ایران چه نقشی را در تحقق اهداف آیمو بر عهده داشته است؟

به عنوان یکی از کشورهای عضو، جمهوری اسلامی ایران مشارکت ارزشمندی را در راستای تحقق اهداف آیمو بر عهده داشته است.

 نخست با شرکت در جلسات آیمو و مشارکت در مناظره ها و بحث فنی در گردهم آیی ها و هم اندیشی ها مانند جلسات فنی کمیته ها و زیر کمیته ها و هم چنین جلسات و رویدادهای دیگر نقش مهمی را ایفا کرده است.

مانند دیگر کشورها، جمهوری اسلامی ایران تعهد خود به عنوان یک عضو فعال در پروژه های ظرفیت سازی را نیز نشان داده است. برای مثال، ایران یکی از شش کشور در حال توسعه ای بود که در فاز نخست برنامه مدیریت آب توازن که از سوی آیمو اجرا شد، مشارکت جدی را به نمایش گذاشت.

 جمهوری اسلامی ایران میزبان کارگروههای ملی و منطقه ای برای آموزش شرکت کنندگان در اجرای اقدامات آیمو بوده است و هم چنین نمایندگان خود را برای شرکت در دوره ها و کارگروهها در جاهای دیگر تعیین کرده است.